“อะไรน้าาาา!! กำแพงเพชร เหรอ มรดกโลก”
บางคนคงลืมไปเลย ผม ด.ช. อาจ “เด็กโตไปพร้อมใจอนุรักษ์” ขออนุญาตพาไปชมอุทยานประวัติศาสตร์กำแพงเพชรพร้อมนักโบราณคดี คุณ จินต์จุฑา เขนย ชม พาชมวัดช้างรอบ วัดพระสี่อิริยาบถ วัดพระนอน มารู้จักศิลาแลง แวะตลาดโบราณนครชุม ตลาดโลว์คาร์บอนแห่งแรกบ้านเรา ขอขอบคุณที่ผู้ใหญ่ใจดีที่สนับสนุนพวกเราในการเรียนรู้ทั้งประวัติศาสตร์ ธรรมชาติ ของดีท้องถิ่นนะครับ
กดชมคลิป แล้วอ่านเรื่องราวกันต่อเลยครับ
“บางคนแทบจะไม่ทราบว่าที่กำแพงเพชรมีเมืองเก่าที่จะเที่ยวดูเล่นได้ เมื่อผ่านไปแลเห็นกำแพงเมืองเก่าก็พอแต่ทราบว่ามีเมืองเก่าเท่านั้น ไม่นึกอยากดูหรืออยากทราบอะไรอีกต่อไป บางคนถึงกับเปล่งอุทานวาจาว่าเมืองเก่านั้นจะไปดูอะไรป่านนี้ จนปรักหักพังเสียหมดแล้ว เพราะคนเรามีความคิดเช่นนี้ เรื่องราวของชาติเราจึงได้สูญเร็วนัก”
พระราชนิพนธ์ของพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เรื่อง “เที่ยวเมืองพระร่วง”
อุทยานประวัติศาสตร์กำแพงเพชร
ยูเนสโกขึ้นทะเบียนสุโขทัยและเมืองบริวารเป็นเมืองมรดกโลกตั้งแต่ พ.ศ. ๒๕๓๔ เมืองกำแพงเพชรริมแม่น้ำปิงฝั่งตะวันออก กำแพงศิลาแลงทอดยาวดูแข็งแรงมีป้อมปราการทุกมุม ในเขตกำแพงเมือง กราบ ศาลหลักเมือง เดินชม วัดพระแก้ว เล่ากันว่าทั้งพระแก้วมรกตและพระพุทธสิหิงค์เคยประดิษฐานที่นี่ วัดนี้สร้างหลายยุคสมัยตั้งแต่สุโขทัยจนถึงอยุธยา
นอกเขตกำแพงเมือง (เขตอรัญญิก)
ตั้งบนเนินสูงลมเย็นสบาย วัดช้างรอบ เจดีย์ประธานยอดชำรุดแล้ว ฐานส่วนล่างประดับด้วยปูนปั้นช้างครึ่งตัวรวม ๖๘ เชือก ยังพบหลุมเหมือนสระน้ำใหญ่ที่ขุดศิลาแลงนำมาก่อสร้าง
วัดพระสี่อิริยาบถ เขตอรัญญิก
พระยืน ยังคงความงามถึงปัจจุบัน พระนั่ง และ พระลีลา ยังเห็นอยู่บ้าง ส่วนพระนอน (พระไสยาสน์) ชำรุดมาตั้งแต่แรกค้นพบ
“วิหารพระนอน ซึ่งทำด้วยฝีมือดี การก่อสร้างใช้แลงทั้งนั้น แต่มีความเสียใจที่องค์พระนอนนั้นไม่เป็นรูปเสียแล้ว เพราะมีนักเลงขุดหาทรัพย์ไปทำลายเสียเมื่อเร็วๆนี้เอง” พระราชนิพนธ์ของพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เรื่อง “เที่ยวเมืองพระร่วง”
ศิลาแลง (Laterite) ดินที่มีส่วนประกอบของออกไซด์เหล็กสูง และอะลูมิน่า ตัดมาปั้นแกะรุปได้เมื่อแห้งจะแข็งแกร่ง มีรูพรุน
ตลาดย้อนยุคเมืองโบราณนครชุม ตลาดโลว์คาร์บอนแห่งแรกของไทย ศิลาจารึกกล่าวว่าชุมชนนครชุมเริ่มตั้งแต่ต้นสุโขทัย เนื่องจากอยู่ที่ราบลุ่มแม่น้ำปิงด้านตะวันตก ตลิ่งมักโดนน้ำเซาะ มีน้ำไหลหลากจากภูเขาเข้าท่วมเสมอ ภายหลังจึงย้ายศูนย์กลางเมืองกำแพงเพชรไปตั้งไปอีกฝั่งแม่น้ำ บรรยากาศตลาดย้อนยุค ตึกแถวไม้ พ่อค้าแม่ค้าใส่ชุดพื้นบ้าน แคร่ไม้ไผ่วางขายอาหารโบราณ ใส่ใบตองปิ่นโตกลับบ้าน แยกขยะทำปุ๋ย เสียงดนตรีไทย รำวง ฉายหนังย้อนยุค ปลูกฝังการอนุรักษ์พร้อมลดโลกร้อน
ภาพ: ปรัชญ์ ศิริธร อาภาวัลย์ สรรพโส ตัดต่อ: คมสัน ศรียะพันธ์ ที่ปรึกษา: จรินทร์ เพ็งพานิช