
ลี้ ณ ที่นี้ (ไม่)มีความลับ
คงไม่มีอะไรยิ่งใหญ่เกินไปกว่าพลังแห่ง “ศรัทธา” ของผู้คน
วันนี้ที่หมู่บ้านห้วยต้มมีงานใหญ่ ชาวบ้านทุกเพศทุกวัยต่างพากันตื่นนอนแต่เช้าตรู่เพื่อตระเตรียมข้าวของ ให้พร้อมสรรพ ก่อนขยับออกจากบ้าน พวกเขาจะให้ ความสำคัญกับการแต่งกายเป็นพิเศษ วันปกติทั่วไปจะใส่เสื้อผ้าสมัยนิยมอย่างไรก็ได้ แต่สำหรับวันที่ยิ่งใหญ่ อย่างวันนี้ ชุดที่สวยและเหมาะสมที่สุดก็คือ ชุดชนเผ่า
การจากไปของศูนย์รวมแห่งศรัทธานำมาซึ่งงานอันยิ่งใหญ่ แม้เวลาจะล่วงเลยผ่านไปนานเกือบ ๒๐ ปี ทว่าไม่มีสิ่งใดมาลบความทรงจำอันแสนประทับใจไปจากพวกเขาได้ และบุคคลผู้เป็นศูนย์รวมแห่งศรัทธานี้เองที่เปลี่ยนหมู่บ้านธรรมดาๆ อย่างหมู่บ้านห้วยต้มให้กลายเป็นชุมชนที่มี อัตลักษณ์ น่าสนใจ จนใครๆ ต่างยกให้เป็นหมู่บ้าน ท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมที่งดงามที่สุดแห่งหนึ่งใน จังหวัดลำพูน


ทุกวันที่ ๑๗ พฤษภาคมของทุกปี ที่ชุมชนห้วยต้ม ตำบลนาทราย อำเภอลี้ จังหวัดลำพูน จะมีประเพณีการสักการะสรีระทิพย์ของหลวงปู่ครูบาวงศ์ และประเพณีเปลี่ยนผ้าหลวงปู่ ซึ่งเป็นประเพณีอันยิ่งใหญ่ที่ชาวบ้านปกาเกอะญอในชุมชนทุกคนจะเดินทางมาร่วมงานกันอย่างพร้อมเพรียง
สำหรับชุมชนพระบาทห้วยต้ม เป็นชุมชนชาวปกาเกอะญอที่โยกย้ายมาตั้งถิ่นฐานในตำบลนาทราย อำเภอลี้ จังหวัดลำพูน ตั้งแต่ปี พ.ศ. ๒๕๑๔ ซึ่งชาวบ้านมีความศรัทธาใน “หลวงปู่ครูบาวงศ์” หรือครูบาชัยยะวงศาพัฒนา ที่ยึดมั่นในพระพุทธศาสนา จนชาวบ้านห้วยต้มใสศรัทธาและปฏิบัติธรรมตามหลักพุทธศาสนามาอย่างเคร่งครัด
ความยิ่งใหญ่ของ “พระมหาธาตุเจดีย์ ศรีเวียงชัย” เป็นเครื่องการันตีพลังแห่งศรัทธาอันยิ่งใหญ่ของชาวบ้านได้ แน่นอนว่า วันสำคัญอย่างประเพณีการสักการะสรีระทิพย์ของหลวงปู่ครูบาวงศ์นั้นก็จัดขึ้นที่นี่
รอบๆ พระมหาธาตุเจดีย์อันวิจิตรงดงาม สาวๆ ชาวปกาเกอะญอร่วม ๑๐ คนกำลังร่วมกันก่อกองทราย ส่วนผู้ชายที่สวมชุดพื้นเมืองก็ตระเตรียมต้นไทยทานเพื่อใช้ในขบวนแห่ จนเมื่อถึงเวลา ชาวบ้านจากทั่วสารทิศจะพากันมารวมตัวแล้วจัดขบวนแห่ไปรอบชุมชน ก่อนจะวนกลับมาที่พระมหาธาตุเจดีย์ จัดแจงเปลี่ยนผ้าครองสรีระสังขารตามพิธี ถือเป็นประเพณีที่ขรึมขลังและทรงพลังอย่างยิ่ง
ไม่เพียงการเป็นพุทธศาสนิกชนธรรมดาๆ ที่นับถือศีล ๕ แบบคนปกติ แต่ชาวบ้านที่นี่ยังเลิกบริโภคเนื้อสัตว์ทุกชนิด เพราะฉะนั้นในหมู่บ้านนี้จึงไม่มีเมนูเนื้อสัตว์จำหน่าย ถือเป็นหมู่บ้านมังสวิรัติขนาดใหญ่ที่เต็มเปี่ยมไปด้วยมนตร์เสน่ห์อย่างแท้จริง


