๒…

      นกกางเขนน้ำหัวขาวบินลับไปตรงโค้งธาร มันเป็นนกกางเขนน้ำตัวแรกที่ผมพบในลำห้วยแม่กระสา ลำห้วยใจกลางป่าแม่วงก์

      เมื่อวานเราลงมาจากช่องเย็นแล้วใช้ทางตรวจการณ์แยกขวาไปยัง “แคมป์แม่กระสา”

      “อาทิตย์ก่อนเราก็เข้ามาครับ มาติดกล้องดักถ่ายภาพเสือ ปีนี้เราจะสำรวจประชากรเสือกันจริงจังแล้ว” วีระ เอี่ยมสอาด เพื่อนพิทักษ์ป่า เล่าพลางชี้ให้ดูจุดติดตั้งกล้องดักถ่ายภาพ

      วีระอยู่ในทีมถ่ายภาพเสือ การสำรวจประชากร “สัตว์ผู้ล่า” จะทำให้เรารู้ว่าควรดูแลป่าแม่วงก์ในอนาคตเช่นใด

      ตะวันบ่ายคล้อยเมื่อเรามาถึงแคมป์ แม่กระสา ตรงริมลำห้วยมีเพิงไม้ไผ่เล็กๆ 2 หลังพออาศัยทำอาหารหลบสายลมหนาว

      ขณะเพื่อนๆ จัดเตรียมอุปกรณ์เดินป่า ความทรงจำเก่าๆ ก็ค่อยๆ ผุดเข้ามา

      ระหว่างเดินข้ามลำห้วยโค้งแรก ผมเล่าให้ทุกคนฟังว่า เคยแวะพักแคมป์นี้ 2 ครั้งด้วยกัน ระหว่างทางไปโมโกจู-ดอยสูงสุดแห่งป่าแม่วงก์ และอีกครั้งคราวสำรวจน้ำตกแม่กีน้ำตกสูงชันใจกลางป่า

      คล้ายกับครั้งนี้ เรากำลังข้ามลำห้วย แม่กระสา ทวนทางขึ้นไปยังจุดซึ่งสายน้ำแม่กระสาโจนจากผาสูง

      ท้องฟ้าอึมครึมขณะเราออกจากแคมป์ ข้ามน้ำแม่กระสาครั้งแรกก็พบรอยฝูงช้างป่า วีระบอกว่าเจอรอยพวกเขาครั้งแรกเมื่อ 10 ปีก่อน ระหว่างเดินขึ้นดอยโมโกจู

      ตะวันผลุบหายอยู่ใต้เมฆหนา รอยทางรางๆ นำเราเข้าไปในป่าดิบเขา ต้นไม้สูงใหญ่แผ่เรือนยอดห่มคลุมราวอุโมงค์ซับซ้อน กว่าสิบครั้งที่เราเดินข้ามน้ำ บางช่วงไต่เลาะไปบนไหล่ดอย บางช่วงเราเดินไปบนทางด่านสัตว์ป่า

      ใครบางคนชี้ให้ดูรอยกระทิงใหม่ๆ ทางด่านนี้ค่อนข้างใหญ่ ทอดขนานไปกับลำห้วยแม่กระสา รอยทางชัดเจนราวกับถนนสายย่อม

      บริเวณนี้คงเป็นบ้านอันสมบูรณ์ของกระทิง วีระจดจำตำแหน่ง เขาวางแผนจะเข้ามาติดตั้งกล้องในโอกาสหน้า

      เลยทางด่านของกระทิง เพื่อนป่าไม้อีกคนเดินนำขึ้นสันดอย ไม่นานเราก็ได้ยินเสียงน้ำโจนแว่วอยู่เบื้องหน้า

      ขณะแดดบ่ายฉายส่อง เราก็พบตนเองอยู่เบื้องหน้าแม่กระสาชั้นแรก ที่ซึ่งน้ำโจนตกจากแผ่นผา

      จะว่าไป ไม่เพียงแต่นกยูงไทย ซึ่งองค์การอนุรักษ์ธรรมชาติระหว่างประเทศ (IUCN) รายงานสถานการณ์ตั้งแต่ พ.ศ. 2522 ว่าอยู่ในภาวะวิกฤติ ช้างป่าซึ่งอาศัยอยู่ริมลำห้วยแม่เรวา ก็จัดอยู่ในสายพันธุ์ที่น่าห่วงใย

      แนวหน้าผานั้นตั้งตระหง่าน สีขาวเจือน้ำตาล สูงลับขึ้นไปกับท้องฟ้า มีน้ำสีขาวสองสายโจนดิ่งคู่กันลงมา

      “คนแต่ก่อนเล่าว่า ที่ชื่อแม่กระสาเพราะทั้งผาหินและน้ำตกเป็นสีขาว ขาวนวลเหมือนขน นกกระสา” วีระเล่า

      เรานั่งลงพักตามโขดหิน กินมื้อเที่ยงแบบง่ายๆ ที่ตระเตรียมมา เสียงแหลมใสของนกกางเขนน้ำหัวขาวดังแว่วบนหน้าผา

      บรรยากาศเงียบสงบ ราวกับโลกอีกใบ

      น่าแปลกใจที่ผืนป่าแม่วงก์รักษาความสมบูรณ์และความงดงามไว้เช่นนี้