เมืองเล็กๆ ในอ้อมกอดของขุนเขา ที่การเดินทางใช้เส้นทางเดียวกับการขึ้นมาบนดอยอินทนนท์ จังหวัดเชียงใหม่ แต่พักหลังมานี้หลายคนมักมุ่งหน้าสู่แม่แจ่มเพื่อไปชมวิวนาขั้นบันได ก็ไม่ใช่เรื่องแปลก เพราะธรรมชาติที่นี่สวยงาม นาข้าวผลิยอดอ่อนสีเขียวเต็มท้องทุ่งลดหลั่นสวยงาม แต่ถ้าหากเราจะพาคุณมาแม่แจ่มด้วยเหตุผลเพียงเท่านั้น ก็อาจยังไม่ใช่…อนุรักษ์
บทเพลง ผืนผ้า
เสน่ห์แห่งวิถีชีวิต
ที่ แม่แจ่ม
ในเมืองเล็กๆ ที่ซ่อนตัวบนหุบเขาแห่งนี้ ยังมีหลายสิ่งที่นักท่องเที่ยวทั่วไปอาจคาดไม่ถึง ถ้าใครต้องการเพียงขึ้นมาพักโฮมสเตย์ ตื่นเช้ามาถ่ายรูปวิวนาขั้นบันได แล้วจากไป บอกได้เลยว่า คุณพลาดที่จะทำความรู้จักแม่แจ่มในอีกมุมที่เต็มเปี่ยมไปด้วยวิถีชีวิต และจิตวิญญาณ เรื่องราวประวัติศาสตร์ ศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม รวมทั้งการแต่งกาย วัดวาอาราม ไม่เว้นแม้แต่เรื่องของนาขั้นบันไดที่เป็นเอกลักษณ์ของที่นี่ ทุกอย่างมีส่วนเกี่ยวข้องกันและหลอมรวมให้ แม่แจ่ม เป็นเมืองที่มีหลายสิ่งหลายอย่างที่บ่งบอกถึงตัวตน ที่น่าสนใจ และเต็มไปด้วยเสน่ห์อย่างที่ใครๆ จะหลงรักได้ไม่ยาก
จิตรกรรมฝาผนัง ที่เล่าเรื่องพุทธชาดก มีภาพแม่หญิงนุ่งซิ่น บวกกับแรงบันดาลใจจากนาขั้นบันไดที่เห็นอยู่ทุกเมื่อเชื่อวัน ทำให้คนแม่แจ่มที่ประกอบไปด้วยหลายเชื้อชาติพันธุ์ สร้างสรรค์งานทอผ้าจนได้ลายตีนจกแบบแม่แจ่ม ที่ประณีตละเอียดงดงาม ไว้ใส่ออกงานบุญ งานประเพณี ส่วนผ้านุ่งที่ทอจากผ้าฝ้าย ที่เรียกลายต๊าว ลายนี้ทอยากและเริ่มจะไม่มีใครอยากทอแล้ว เพราะขายไม่ได้ราคา แต่ก็มีเอกลักษณ์ที่งดงาม
บทเพลงธา และเตหน่ากูจากน้องๆ ปกาเกอะญอแห่งแม่แจ่ม ที่ออกมาขับกล่อมผู้มาเยือน รวมทั้งบรรยากาศของการทอผ้า ที่ชุมชนสังกะดี แหล่งเรียนรู้ ที่ชักชวนชาวแม่แจ่ม ที่ประกอบไปด้วยกลุ่มชาติพันธุ์ต่างๆ ทั้งลัวะ ปกาเกอะญอ ที่รวมตัวกันนำผลิตภัณฑ์ที่ผลิตในชุมชนมาออกวางขายให้นักท่องเที่ยว ผืนผ้าทอ ตามแบบฉบับที่ของชนเผ่าต่างๆ รวมทั้งการพัฒนาโปรดักต์ที่ได้รับความสนับสนุนจากมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ เพื่อส่งเสริมให้ชุมชนได้ต่อยอดแนวตคิดการผลิตสินค้าจากผ้าทอเพื่อพัฒนาไปสู่สิ่งต่างๆ รมทั้งยังเป็นการรักษาและสืบทอดงานศิลปวัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่นที่หลากหลายให้ยังคงอยู่คู่แม่แจ่ม
และเพื่อที่ว่า ในอนาคต นักเดินทาง ที่เข้ามาเยือนหมู่บ้านในหุบเขาที่เต็มไปด้วยเรื่องราวแห่งนี้ จะได้สัมผัสถึงเสน่ห์แห่งภูมิปัญญาอันลึกซึ้ง ไม่ว่าจากวิถีชีวิต ศิลปวัฒนธรรม งานจิตรกรรม ความเป็นอยู่ เสื้อผ้า และอาหาร ของชาวแม่แจ่ม ที่ยังคงรักษาไว้เป็นอย่างดี ควบคู่ไปกับวิวสวยๆ ของนาขั้นบันได ที่ใครๆ รู้จักกันดีแล้วด้วยเช่นกัน
เรื่องราวที่ถ่ายทอดความเป็นมาของผืนผ้า สะท้อนวิชีวิต และมรดกทางวัฒนธรรมที่ถ่ายทอดกันมารุ่นต่อรุ่น ผ่านการทอผ้า ชาวแม่แจ่มยังคงทอผ้าใส่เอง และแต่งกายด้วยชุดพื้นเมือง ดำรงชีวิตตามแบบดั้งเดิมที่ยังยึดถือในวัฒนธรรม ประเพณี รวมทั้งการอยูรวมกันของอีกหลายชาติพันธุ์ทำให้ที่นี่มีสีสัน มีเสน่ห์ และมีเรื่องราวที่น่าเรียนรู้ในวิถีต่างๆ ที่หลากหลาย