พูดถึงความยั่งยืน คนส่วนมากนึกถึงสิ่งแวดล้อม โลก สังคม แต่มักจะมีอีกด้านหนึ่งที่คนทั่วไปไม่ค่อยนึกถึงคือ ความยั่งยืนของธุรกิจ ที่จะนำมาซึ่งความยั่งยืนในมิติของเศรษฐกิจ เพราะหากธุรกิจไม่สามารถยืนอยู่ได้ด้วยตัวเอง ย่อมไม่สามารถดูแลพนักงาน คู่ค้า ลูกค้า หรือแม้แต่ยื่นมือไปช่วยเหลือสังคม สิ่งแวดล้อมได้ ปีนี้ Sustainability Expo 2025 งานมหกรรมความยั่งยืนที่ใหญ่ที่สุดในภูมิภาค ชวนผู้นำธุรกิจของไทยที่ประสบความสำเร็จมาเผยความลับขั้นแรกของการสร้างธุรกิจอย่างยั่งยืน นั่นก็คือ Mindset หรือทัศนคติของผู้ประกอบการ
3 ผู้บริหารธุรกิจ 3 เจเนอเรชัน ที่มาขึ้นเวทีในครั้งนี้ ได้แก่ ธีระพงษ์ ระบือธรรม ซีอีโอและผู้ก่อตั้ง หงษ์ไทย ยาดมสมุนไพรที่คนไทยและต่างชาติรู้จักกันดี กศม ชูดอกไม้ เจ้าของ Fishmonger และผู้ร่วมก่อตั้ง lantaplathai.com ร้านอาหารและเว็บไซต์แหล่งรวมอาหารทะเลสดจากประมงพื้นบ้าน และ ทัพไทย ฤทธาพรม ซีอีโอและผู้รวมก่อตั้ง Haab, Layers, Haroy และ YogurBara Thailand แบรนด์ผลิตภัณฑ์อาหารและขนมที่คนรุ่นใหม่และนักท่องเที่ยวชื่นชอบ โดยมีสินธ์โต วาณิชย์กิตติ์ Head, SME Future Readiness, Brandi and Companies เป็นผู้ดำเนินการเสวนา
เป้าหมายต้องชัดเจน
เป้าหมายและความมุ่งมั่นที่จะสร้างธุรกิจ คือรากฐานสำคัญอันดับแรก ผู้ประกอบการที่จะประสบความสำเร็จและสร้างธุรกิจที่ยั่งยืน ต้องยึดมั่นในเป้าหมายของตัวเองอย่างมั่นคง
ทัพไทยแชร์มุมมองว่าความยากของการเริ่มต้นธุรกิจคือ การตกหลุมพราง เพราะในการทำธุรกิจจริง ตอนเริ่มลงทุน จะยังไม่เห็นผล และดูเหมือนว่าลงทุนเท่าไหร่ก็ยิ่งขาดทุน ตรงจุดนี้หลายคนมักท้อ คิดว่าคงไม่ใช่แนวทางที่ถูกต้อง และตัดสินใจไม่ไปต่อ นี่คือการ “ตกหลุมพราง” ใหญ่
“ผมเริ่มลงทุนน้อยๆ ก่อนแล้วดูว่ามีแนวโน้มจะขึ้นไหม ต้องทำแผนปานกลางและทำให้เล็กที่สุด พอเห็นแนวโน้มที่ดี จึงค่อยเดินหน้า ลงทุนเพิ่ม ต้องกล้าที่จะลองผิดลองถูก เวลาไม่ประสบความสำเร็จให้มองเป็นเรื่องเล็ก เวลาประสบความสำเร็จค่อยมองเป็นเรื่องใหญ่และเดินหน้าต่อ” ทัพไทยกล่าว
การมีเป้าหมายชัดเจน ช่วยให้ผู้ประกอบการสามารถหาพนักงานที่มีคุณภาพ มีศักยภาพที่จะขับเคลื่อนธุรกิจไปในทิศทางที่ตามต้องการ ทัพไทยจึงเน้นการค้นหาพนักงานที่ “ใช่” สำหรับธุรกิจอาหารที่มีกลุ่มเป้าหมายเป็นคนรุ่นใหม่ พนักงานที่คัดเลือกมาจึงเป็นคนที่มีจิตวิญญาณความเป็นผู้ประกอบการ (Entrepreneurship) ช่วยกันคิดช่วยกันทำ ช่วยกันขับเคลื่อนธุรกิจให้เติบโตอย่างต่อเนื่องรวดเร็ว
ส่วนยาดมสมุนไพรหงษ์ไทย กว่าจะมาเป็นไอเทมฮิตในหมู่วัยรุ่นและนักท่องเที่ยวต่างชาติ ธีระพงษ์เล่าว่า เส้นทางธุรกิจของเขาเริ่มตั้งแต่ 10 ขวบ เพราะเหตุผลเดียว คือ ความกตัญญู หรือความแน่วแน่ที่จะดูแลทุกคนในครอบครัวให้มีคุณภาพชีวิตที่ดี เขาออกมาเริ่มทำงานตั้งแต่จบ ป. 6 เริ่มจากความไม่รู้ และเต็มไปด้วยการลองผิดลองถูก เรียนรู้แบบธรรมชาติ แม้จะยากลำบากและเปลี่ยนเส้นทางธุรกิจมาหลายครั้งกว่าจะมาลงตัวที่ยาดมสมุนไพร แต่เป้าหมายยังคงไม่เปลี่ยนแปลง
“ความกตัญญู เป็นบ่อเกิดของการทำธุรกิจในทุกๆ เรื่อง เพราะเมื่อคุณรู้บุญคุณคน คุณจะต่อยอดรายละเอียดไปทั้งระบบ เรารักลูกน้อง ลูกน้องจะดีกับเรา เรารักคู่ค้า อย่าเอาเปรียบเขา เขาจะเชื่อมั่น ขนาดสั่งของล่วงหน้าเครดิตเป็นสิบล้านต่อเจ้า สั่งล่วงหน้าได้ เพราะเราไม่เคยเอาเปรียบใคร” ธีระพงษ์กล่าว
เริ่มต้นที่ความชอบ
ความชอบ เป็นอีกหนึ่งแรงขับเคลื่อนที่ทำให้ผู้ประกอบการมองเห็นโอกาส และหาทางพัฒนาธุรกิจให้ก้าวหน้า มีการพัฒนาอย่างยั่งยืน เช่นที่กศมได้สร้างเว็บไซต์ศูนย์กลางการจำหน่ายอาหารทะเลจากประมงพื้นบ้านเพราะเสียดายปลาที่ชาวประมงจับได้แต่ตลาดไม่รู้จักและไม่อยากซื้อ และต้องการสร้างช่องทางให้คนทั่วไปได้รู้จักและหันมาซื้อปลาเหล่านี้ ก่อนจะก้าวสู่ธุรกิจร้านอาหารที่เป็นที่ชื่นชอบของคนจำนวนมาก
“ตอนที่ตั้งลันตาปลาไทยในปีแรก ก็ขายไม่ออก แต่เราไม่ท้อ เพราะเราชอบ เราหาความรู้เพิ่มเติมทำให้รู้ลึกขึ้น ถ้าเป็นสิ่งที่เราชอบ เราสามารถทำซ้ำไปได้เรื่อยๆ มีความสุขไปเรื่อยๆ บางคนบอกว่าเมื่อประสบความสำเร็จแล้วจะมีความสุข แต่สำหรับผม มีความสุขไปเรื่อยๆ แล้วจะประสบความสำเร็จดีกว่า” กศม กล่าว
คิดให้รอบ ทำน้อยแต่ยั่งยืน
อีกหนึ่งในปัจจัยที่ทำให้ธุรกิจสามารถดำเนินต่อเนื่องได้อย่างยั่งยืน คือ การคิดเป็นระบบและรอบด้านตั้งแต่ต้นน้ำถึงปลายน้ำ ซึ่งสร้างความยั่งยืนไม่เพียงสำหรับธุรกิจ แต่ครอบคลุมทุกหน่วยตลอดห่วงโซ่อุปทาน ชุมชน และสังคมยังเกิดความยั่งยืนด้วย
กศมยกตัวอย่างเรื่องปลาไทยว่า การประมงพื้นบ้านที่ไม่ได้ใช้อวนลาก และเลือกจับเฉพาะปลาหรือสัตว์น้ำที่โตเต็มที่ แม้จะจับได้ปริมาณน้อย แต่จะมีผลที่ยั่งยืนกว่า เพราะผู้บริโภคจะได้ปลาที่มีคุณภาพ ท้องทะเลยังคงอุดมสมบูรณ์ เพราะไม่ได้มีการจับสัตว์น้ำแบบทิ้งๆ ขว้างๆ ชาวประมงยังคงทำอาชีพได้อีกนาน มีรายได้เลี้ยงครอบครัว ทำให้ชุมชนเกิดความเข้มแข็ง ธุรกิจเองก็เติบโตเพราะมีของที่มีคุณภาพเป็นที่ต้องการ เรียกว่าทุกคนได้รับประโยชน์กันทั้งหมด “แม้ปริมาณจะน้อย แต่แลกกับคุณภาพ และความยั่งยืน” กศม กล่าว ขอเชิญชวนทุกท่านมาร่วมเรียนรู้และรับแรงบันดาลใจจากงาน SUSTAINABILITY EXPO 2025
About the Author
